Sooyaalkii
taariikheed ee Marxuum Cabdi
Cawaale Cige
Alle
ha u naxariistee marxuum Cabdi Cawaale Cige waxa uu ku
dhashay m agaalada Gabiley 1940kii halkaas oo uu ku
barbaaray ka dib waxa uu usoo wareegay magaalada
Hargeisa oo uu ka bilaabay waxbarashadiisi ugu hor
eysay dugsiga hoose dhexe ee sheekh bashiir taariikhdu
markay ahayd 1951kii.
Markii uu dhamaystay dugsiga hoose dhexe 1959kii waxa uu
galay dugsiga tababarka macalinimada muddo laba sanadood
ah 1959-1961kii.
kadib waxa uu bilaabay inuu ku shaqeysto xirfadda
macalinimada 1961kii, macalinimadiisi ugu horeysay wuxuu
ka bilaabay degmada Wajaale ilaa uu ka gaadhay heer
maamule, sidoo kale waxa uu maamule ka noqday
dugsi yo ku yaala Allayibaday, Arabsiyo iyo Hargeysa. ka
dib waxa loo bedelay Ceerigaabo halkaasi oo uu muddo ka
shaqeynayay. 1970kii waxa loo bede lay gobolada
koonfureed ee soomaaliya waxaanu macalinimo kaga
shaqe eyay gobolo badan oo ka mid ah koonfurta
soomaaliya ilaa uu noqday gudoomiyaha waxbarashada ee
magaalada kismaayo, ka dib waxa loo soo bedelay
magaalada Muqdisho halkaasi oo uu ka galay jaamacadii
Lafoole muddo laba sanadood ah, waxaanu ka mid noqday
saraakiishii wasaarad da waxbarashada ee dawladii
Siyaad Barre.
Sanadkii 1979kii dawladdii Siyaad Barre waxay ku
eedaysay inuu xidhiidh la lahaa mucaaridkii xaq u
dirirka ahaa ee dawladda ka soo horjeeday wa xana
loo taxaabay jeelka "Laan Buur" ee go'doonka ah halkaas
oo ku xidh naa muddo saddex sanadood iyo shan
bilood ah, ka dib waxa loo soo bede lay jeelkii ku
yaalay magaalada Muqdisho halkaas oo iyadana uu ku
dhama ystay hal sanno oo xadhig ah. sanadkii 1983kii
markii la soo daayay waxa uu ka mid noqday kooxihii u
ololaynayay sidii xukunka looga tuuri lahaa ke
ligii taliyihii Maxamed Siyaad Barre ee ku sugnaa
magaalada Muqdisho.
Duqeyntii ba'nayd ee loo geystay gobolada waqooyi ka dib
markii ciidama da xaq u dirirka SNM ay gacan ku
haynteeda yeesheen gobolada waqooyi 1991kii Marxuum
Cabdi Cawaale Cige waxa uu yimi magaalada Hargeysa
waxaana uu ka qayb qaatay shirarkii dib u heshiisiinta
beelaha walaalaha ah ee gobolada waqooyi waxa kale oo uu
ka qayb galay shirarkii ka dhaca y magaalooyinka
Berbera, Burco iyo shirkii magaalada Boorama ee lagaga
dhawaaqay dib ula soo noqoshada xoriyadii halowday
1960kii isla marka ana lagu doortay Marxuum
Maxamed X.Ibraahim Cigaal inuu noqdo madax weynaha
dalka jamhuuriyadda Somaliland.
Marxuumku waxa uu ahaa nin nabadda jecel, kuna
rajoweynaa inuu mar uun arko Somaliland oo yeelata
dawlad xoog leh oo caalamka laga aqoon san yahay,
waxa uu ahaa nin dadnimada iyo dawladnimada jecel isla
mark aana bulshaawi ah oo u hawlgala xalinta meel walba
oo shaqaaqo ka dha cdo shacbiga Somaliland
gudohooda.
Markii dagaaladii sokeeye ay ka dhex aloosmeen beelaha
Somaliland waxa uu ka mid ahaa odaayaashii nabad doonada
ahaa ee ka qayb qaatay dib u heshiisiinta shacbiga
Somaliland.
Sannadkii 1998kii-1999kii waxaa loo magacaabay wasiir ku
xigeenka Was a arada arrimah gudaha ee
jamhuuriyadda Somaliland waxaanu xilkaasi hayay muddo
sannad iyo lix bilood ah. Isla sannadkii 1999kii waxa
loo bed elay inuu ahaado wasiir ku xigeenka
Wasaarada hawlaha guud, guriyey nta iyo gaadiidka
waxaanu xilkaasi hayay ilaa sanadkii 2003dii.
Alle ha unaxariistee Abdi Cawaale waxa uu ahaa oday sama
talis oo qayb aad u weyn ka soo qaatay dib u
heshiisiintii beelaha Somaliland, waxaa ka le oo
uu qayb laxaadle ka qaaday diiwaan galintii bulshada
reer Somaliland oo uu ka mid ahaa odayaashii dadka ku
dhiiri galinayay inay is diiwaan gali yaan, waxaa
kale oo uu marxuumku xubin ka haa Golaha dhexe ee
Xisbiga talada haya ee Udub.
Marxuum cabdi Cawaale waxaa uu ahaa shaqsi alle ha
unaxariistee cibaa dada ku fiican, dadka ku dhiiri
galin jiray waxbarashada, Ilaahay samir iyo iimaan ha ka
siiyo Somaliland,intii taqaanay , ,Eheladii iyo
qaraabadii uu ka baxay. Aamiin. aamiin.
Waxaa qayb laxaadle ka qaaday ururintaa taariikhda
Marxuumka alle haka jazaa,I siiyee Siciid axmed Cawaale
(Siciid Maazim).
Mustafe
C/kariin Cali (Mustafe Future)
mccfuture@hotmail.com
Hargeisa Somaliland |
|