Todobaadka iyo Soomaaliland: "Xibigii Kulmiye oo muc
aarad u xuubsiibtay"
Guuleed: "Geyigaan ilaashaa,
Dalka gebi ahaantii guulbaan la jecelahay, Danahayga gaarka ah, ta
gu udbaan ka doorbiday, Geesiyada dalkeennaan garabkooda taagnahay,
Goldalooladaan arko, farahaa n ku gudayaa, geedbaan u gooyaa, kii
gufeeya baan ahay, Dadkoo gama'sanbaan, gaadh aan u taa gnahay,
Qalinkaygu godob ma leh, Xaajadii gurracanbaan, Hadba gaar u sheegaa".
Geeddi: " Reer guuraa ayaan ahay, nin guurguurayaan ahay. Reer
Geediyaan, hadba gees u raraya a, Guushaad ka hadashay iyo
geyigaad tilmaantay, nin u heellan baan ahay, Arrimaha dalkeenna, ge
esta aad ka joogto, geesta kalaan ka taagnahay. Guddoonkii la
doortaan garabkiisa taagnahay, wax se aanaan garanayn,
labadeenan geeljire, kay gartiisu saxantahay, dadweynoow gartaa
naqa, idink aa garsoore ah."
Guuleed: Nabad ma la sheegay!
Geeddi: Waa nabad iyo caano; ee maxaad wax wara ah haysaa?
Guuleed: Warku wuu farabadanyahay ee horta maanta ma fadhiisannaa
makhaayadaha waaweyn ee aan laxooxda iibin ee ka xishooda.
Geeddi: makhaayadaha waaweyni waa kuwee?
Guuleed: Maansoor, Ambaasadoor iyo imbiiriy...inbiiriyal, waar tolow
muxuu ahaa magacii haa imbiiriyal "maxaa magac-soomaali u diidey!"
Geeddi: oo miyaan laxoox lagu cunin?
Guuleed: Waabay ka xishoodaan
Geeddi: Haddaa maxaad innagala doonaysaa haddii aanay samayn ba
waddanidii. Ninkastaaba cuntadiisa ayuu ku faanaa. Laxooxdii subagga
lahayd ama muqmadda lagu cunayey ee dalku dhaqanka u lahaa haddaan
lagu cunayn...wallee in aanan tegeyn. Horena uma tegin imminkana
tegimaayo
Guuleed: Dee halkeenan ba inoo daa...xataa koobka shaaha ah ee aynu
halkaa ka cabnaa waxa uu noqonayaa 10 koob oo shaah ah. Maxaad wax
wara haysaa?
Geeddi: Dee waa Ilaahay mahaddii oo Xukuumaddii hawlaheedii bay dhex
gashay.
Guuleed: Warka waad haysaaye waad ka meeraysanaysaaye. Ma maqashay
Cismaan Kalluun oo yimi,ma maqashay Buubbaa oo soo socda, ma
maqashay Siilaanyo oo u gacan caadinaya Jenaraal Jaamac Yare. Ma
maqashay Xisbigii Kulmiye oo u xuubsiibtay mucaarad.
Geeddi: Waa markaad jar iyo buur isku qaadi jirtaye....Kulmiye maxaa
ka dhigay mucaarad?
Guuleed: Miyaanaad maqlin Muuse Biixi oo ka hadlaya Cismaan Kalluun
oo ku eedaynaya dawladda iyo go'aankay ku soo dhoweysay Cimaan. Waxa
aad iga gaadhsiisaa Ina Biixi, kollay muxaafad noqon kari mayside
laba mid soo gal. In aad iska dhiibto guddoomiyenimada Xisbiga aad
metelayso oo ah muxaafad; xukuumadda u ah taageere--waa haddii kale
abtigaa Cabdikariin u tag oo weydii sida loo noqdo muxaafad.
Geeddi: Oo Cabdikariinkaasina waa kuma
Guuleed: Waad ganaaxantahay ma boqorka Soomaaliland baanaad aqoon
magaciisa?
Geeddi: Ma boqor buurmadaw?
Guuleed: Ganaax aan saamaxaad lahayn oo ah laba maalmood shaahooda
ayaa ku qabtay---dee mayee waa Xaaji Cabdikariin (Cabdi Waraabe)
isagaa muxaafadnimada yaqaanna iyo faa'iidadeeda ee ha u tago oo ha
waraysto si uu u noqdo muxaafad xukuumadda ah. Haddii kale xisbigii
kulmiye waa mucaarad e Siilaanyo xisbi kale ha samaysto.
Geeddi: KULMIYE mucaarad ma aha'e xagee bay ka dheceen xisbiyadii
mucaaradka ahaa, ee UCID iyo UDUB.,
Guuleed: UCID Faysal baa yidhi, "Horta qabo Faysaloo bal qof kale ku
soo dara" dabadeed waa la waayey qof u dhigma sidaasaa xisbigaasi ku
galbaday. Xisbigii UDUB waa la isku haystaayoo---Daahir Rayaale waxa
uu yidhi: " Ma aragtaanay, dee xisbiga beesha Awdal baa hoggaaminta
iska leh, Oday Cawil na waxa uu ugu jawaabay, miyaad illawday
ballantii innaga dhaxaysay, nin aan la magacdhebin baa isaguna ku
dooday in UDUB uu aasaasay IHN M I Cigaal oo maanta ay tahay in lagu
sharfo beeshii uu ka soo jeeday, Xaabsade ayaa ugu danbayntii hadal
hanjabaadi ku gadaamantahay ku yidhi: "Waar nimanyahaw haddaad ka
maaranteen SOOL iyo Sanaagbari, dee sidaad doontaan yeela, waa
haddii kale doorkan xisbigan UDUB waa Beesha SOOL--loo noqon maayo.
Geeddi: oo dabadeedna
Guuleed: Oo ma daba la qabtaabay leedahay, dee waxa aynu sugnaa waa
burburkii UDUB, Kulmiyena mucaarad buu noqday, UCIDna cidiba isma
weydiinayso.
Geeddi: Maxaa xal ah?
Guuleed: Ha la dedejiyo axsaabtii sidii loo furi lahaa.
Geeddi: Dee kulmiye hore ayuu u ballanqaaday in la furayo
Guuleed: Halkee hadalkaygu kaa dhaafayaa---KULMIYE ma aha xisbiga
xukuumadda haya ee waa mucaarad oo Muuse Biixi ayaa guddoomiye ka
ah. Waxa aanse ku fari lahaa xukuumadda xanteedii ayey isku
caddaysay mar haddii ay waxba ka odhanweyday Cismaan Kalluun oo geed
dheer iyo mid gaaban ba u koray duminta Somaliland. Waxa aad ku
tidhaahdaa Siilaanyo, is caddee haddii kale...........
Geeddi: Waa maxay iscaddee---Siilaanyo haddii hunguri ka hayo
soomaaliweyn beri hore ayuu tegi lahaaye, ma nimankan meel ay
qabsadaan waayey ee uu soo xerogelinayo ayaad ka sastay. Waa la
cafiyey oo dalkooda waa ay iman karaan ee maxaad ka sastay!
Guuleed: Haddii la cafiyey dadka ha loo sheego oo xukuumaddu yaanay
ibriiq ku addimine ha shaaciso.
Tu danbaynu lahaan.
Sayid-Axmed Maxamed
Yuusuf (Dhegey)
Sweden |
|