ALLAYBADAY
KAALIN INTEE LEEG AYAY KAGA JIRTAA
WAXSOOSAARKA DALKA JSL?
Allaybaday (Longlivesomaliland
News)-Degmada Allaybaday waxa ay ka mid tahay Degmooyinka ku teedsan
Xuduuda u dhaxaysa Somaliland iyo Itoobiya, Islamarkaana ka tirsan
Gobolka Gabiley sidoo kale waxa ay ka mid tahay Degmooyinkii ugu
danbeeyay ee xukumada Somaliland u aqoonsato heer Degmo waxaana hoos
yimaada tuulooyin badan oo dhamaantood ah beeralay iyo xoolo dhaqato.
Hadaba wixii ka danbeeyay intii degmo loo aqoonsaday waxa ay
dadwaynaha reer Allaybaday ka hawlgaleen siddii ay u abuuran
lahaayeen Istaraajiyad balaadhan oo dhaqaale iyaga oo dadwayn
aha reer Allaybaday bilaabay barnaamij waxsoosaar oo wax ku ool ah,
taasi oo ay usahashay yoolkoodana ay ka dhigteen dhaamamka waawayn
ee ay Allaybaday leedahay oo qiyaas ahaan taxan dhul gaadhaya 20km,
dhaamamkaasi oo kuwooda waawayni aanay dhamaan gu’ iyo jiilaal
toona balse awal hore loo isticmaali jiray kaliya waraabka xoolaha
ee xiliga jiilaalka.Dhaamamkaasi ayaa ay iska leeyihiin dad gaar ah
oo iyagu iskood u qotay iyada oo aanay cidina ka caawin samaysashada
harahaasi.
Intaasi wixii ka danbeeyay dadwaynaha reer Allaybaday waxa ay
biyahaasi kaydka ah uga faa’id aysteen dhinac waxsoosaarka
beeraha gaar ahaan khudaarta kala duwan ee joogtada ah oo ay ka mid
yihiin basasha, tamaadhada, barandhada, saladhka, toonta iwm,
kuwaasi oo awal hore ku koobnaan jiray kaliya dhulka waqooyiga ee
ceelasha leh balse sanadadan u danbeeyay ay Degma da
Allaybaday caan ku noqotay beerista khudaartaasi iyada oo marka ay
soo godo aad looga dareemo guud ahaan sayladaha khudaarta ee
Magaalooyinka Hargaysa, Borama, Burco,ilaa bariga shishee Ceerigaabo
iyo wadamada aynu jaarka nahay sidda Itoobiya iyo Jabuuti sobobtoo
ah khudaarta Allaybaday way ka fara badan tahay tii kasoo gu’i
jirtay dhulka waqooyiga oo beerta kaliya waxa tusaale ahaan laga
guraan tamaad gaadhaysa 200 saxaradood maalintii khudarada
Allaybaday waxa ay soo godaa bilaha July, August, September, October
taasi oo ay maalinkasta ka baxaan Baabuur tiro badan oo tusaale
ahaan maalintii qaada khudaar gaadhaysa 4000 saxara dood oo
tamaad ah halkaasina waxa ka muuqda dadaal iyo tacab fara badan oo
ay sameeyeen reer Allaybaday oo aanay cidina waxa gacan ah kagaysan
waxsoosaarkaasi xadiga badan ee ay iskood isku abaabuleen iyada oo
ay ahayd in laga caawiyo dhinacyada siinta qalabka loo adeegs
ado waxsoosaarka, tababaro laga siiyo xaga waraabka iyo la
dagaalanka cayayaanka balse iyada oo waxaasi oo taakulayn ahi ka
maqan yihiin hadana Reer Allaybaday waxa ay ka gaadheen xaga
waxsoosaarka horumar lataaban karo taas oo lafdhabar culus u noqotay
miisaanka dhaqaale ee Degmada Allaybaday islamarkaana mar kaliya kor
usoo qaaday dakhli ay yeelato Degmada Allaybaday oo kasoo gala
cashuuraha ay D/Hoose ka qaado noocayada khudaarta kala duwan,
dhanka kale waxa uu dakhli fiicani kasoo galaa beeralayda leh
beerahaasi khudaarta ah iyaga oo tusaale ahaan halka saxarada
tamaada ah ay beerdu ku iibiyaan qiima dhan 60000 s/l sh ah oo u
dhiganta $9.2 taasina waxa ay kor u qaaday in ay ku dhiiradaan in ay
laba jibaaraan waxsoosaarkooda beeraha,dhanka kale waxa xiliyada
qaarkooda dhacda in uu hoos u dhaco ku yimaado qiimaaha khudaartaasi
taasi oo ay ugu wacan tahay khudaarta Allaybaday oo xadi badan iyo
beeralayda Allaybaday oo iyaga loftoodu u tartanta suuqyada dalka
maadaama oo ay khudaradu tahay cash corps oo aanay sii oolin karin
iyo khudaarta mararka qaarka ka timaada dalalka jaarka oo iyana
sobob u noqda in uu hoos u dhac ku yimaado khudaartaasi Allaybaday,
Beeralayda Allaybaday kuma koobna oo kaliya beerista khudaarta
joogtada ah balse waxa kale oo ay iyana beeraan hadhuudhka, galayda,
digirta, iyo khudaarta loo yaqaano Geedwaynta sida Liin Macaanta,
Saytuunka, Rumaanka, iyo Bunka oo isna si fiican uga baxa Allaybaday.
Hadaba waxa aan odhan karnaa Dadawaynaha Degmada Allaybaday waxa ay
ku dadaalayaan siddii ay kor ugu qaadi lahaayeen wax-soosaarka
beeraha loogana midho dhalinlahaa riyada ah in Somaliland ay
mustaqbalka cunto ahaan ay isku filaato oo ay ka kaaftoonto
raashiinka dibadeed ee ay ku tiirsan tahay, iyada oo ay dadwaynaha
Degmada Allaybaday ay Maankooda ka dhexguu xayso goorma ayay
Xukumada Somaliland ka hirgalin doontaa Warshad ah Ta khudaarta oo
ay kaga badbaadaan khasaaraha ay xiliyada qaar kala kulmaan
waxsoosaarkooda dhinaca khudaarta kala duwan.
Wariye: Ismaaciil Cabdi Muxumed( Hilqad)
Allaybaday Somaliland
|