WAR-SAXAAFADEED
AnIga oo ah guddoomiyaha saxaafada xisbiga wadani UK waxaan idin
hogo tusaaleynayaa da dwaynaha Somaliland ku baraarujinayaa in
xukuumada Somaaliland ay si cad u baal martay ku dhaqanka dastuurka
somaaliland una badheedhay inay ku dhaqanto xeerkii ciqaabta
somaaliy eed iyo xeerkii Geele ee badbaadada ee ku salysnaa xasuuqa
shacabka Somaaliland. Waxaa xaqiiq ah in xukuumada kulmiye ay baal
martay fulinta Dastuurka Jamhuuriyada Soomaaliland. Qodobada la
jebiyey ee Dastuurka waxaa ka mid ah;
Qododobka 29aad XARUNTA HOYGA
HOYGA IYO MEELAHA KALE EE LA DEGAN YAHAY WAXAY LEEYIHIIN
XURMAYNTOODA, MANA B ANAANA BASAASIDOODA, BAADHIDOODA, IYO GALIDOODA,
HADAANU JIRIN AMAR GARSOORE OO SABABAYSAN. WAXAA WAAJIB AH IN SI
TOOS AH LOOGU AKHRIYO AMARKA GARSOORAHA MULKIILAHA AMA DEGANAHA
HOYGA INTA AAN LA GALIN.BAADHAHA WAXAA KA REEBAN KU XAD GUDUBKA
AMARKA GARSOORAHA.
Xukuumada kulmiye qodobkan dastuuriga ah waxay u baal martay si
badheedha, Muwaadiniin ta Somaaliland ee guryahooda loogu dhacay ee
ciidamada RRU si argagixiso ku jirto ula soo baxeen iyagoon wadan
ogolaasho garsoore soo qoray way tiro beeshay. waxaana waajiba in
maxkamad la hor keeno isla markaa golaha xildhibaanaduna la
xisaabtamaan. Hadaba Xisbiga WADANI waxaa ka go’an inuu ilaaliyo
xaquuqda muwaadinka iyo ku dhaqanka Dastuurka Soma liland.
Dhanka kale hadaan soo qaato Xeerka takaaliifta Horuumarinta
Wadooyinka (Xeer LR 64/20 13) kaas oo maanta dhibtiisa ummada
Somaliland si xoog ah u taabtay dhaawac iyo dhimash ana sababay waxaa
lagama maarmaan ah in xeerkaa la joojiyo ku dhaqankiisa. Xisbiga
WADD ANI waxaa ka go’an wax kasta oo muwaadinka dhib gaadhsiinaya ama
wax u dhimaaya shara ftooda, noloshooda, horuumarkooda iyo amaankooda
inuu ku soo celin doono golaha kaabis iyo wax ka bedelna ku samayn
doono.
Dhanka kale hadaan soo qaato Golaha Wasiirada iyo Tayadooda. Waxaa
xukuumada Kulmiye ka soo ifbaxay inay jiraan wasiiro aan aqoon badan
u lahayn ku dhaqanka Dastuurka. Waxaan tusaale u soo qaadanayaa
Wasiirka Macdanta iyo Tamarta markii goluhu waydiiyey qodobka 53 ee
dastuurka Jamhuuriyada Somaliland AWOODA IYO WAAJIBAADKA GOLAHA
WAKIILADA farqadiisa 3aad GOLAHA WAKIILADU WAXA UU ANSIXINAYAA
HESHIISYADA DAWLIGA AH EE AY KA MID YIHIIN KUWA SIYAASADEED,
DHAQAALE, IYO NABADGELYO AMA KUWA KEENAYA CULAYSA MAALIYADEED OO
CUSUB OO AAN KU SOO AROORIN MIISAANIYADDA, AMA KEENAYA SOO SAARID
AMA WAX KA BEDELID QAANUUN.
Wasiirku isaga oo ku jawaabaya mala awaal wuxuu yidhi xeerka waxaa
ka taagan muran hesh iisna laguma wada aha. Arintani waxay ka marag
kacaysaa halka aqoontiisa Dastuurku taaga n tahay, taas oo sababi
karta in wasiirku khayraadka ummada Somaliland qow dheer ka tuuro
eelna u dhigo jiilka soo koraya. Hadii uu yahay muwaadin xaq ku
shaqaynaaya waxaa haboon in xilka uu iska casilo waxbarashana u galo
barashada dastuurka dalka.
Waxaan hadalka ku soo gunaanadayaa ku tumashada shuruucda dalka
Somaliland ee kulmiye fuliyey ma aha mid qalin lagu koobi karo,
waxaan shacabka Somaliland leeyahay indhaha fura oo ilaashada
Dastuurka iyo qawaaniinta dalka u dejisan.
LA SOCO QAYBAHA DAMBE OO KAGA HADLI DOONO SIYAASADA ARIMAHA DIBADA
IYO QORSH AHA AFTI CUSU OO KULMIYE SOO WADO OO KU SAABSAN GOONI ISKU
TAAGA SOOMAALI LAND.
ALAA MAHAD LEH
MAHDI JAMA
GUDOOMIYAHA SAXAAFADA WADANI UK
|