Dawladda Koonfurta Sudan oo ku Tilmaantay Dahabshiil Mashiinka
Maaliyadda Qaaradda Afrika
Hargeysa (TNN)-Wasiirka Maaliyadda ee dalka Koonfurta Sudan Mr.
Kosti Manibe Ngai, ayaa waraysi uu siiyey Telefishanka Africa24 ee
xaruntiisu tahay dalka Tanzania ku ammaanay Ba ngiga iyo xawaaladda
DAHABSHIIL oo uu ku tilmaamay mucjiso weji cusub u yeelay nidaa m
kii baananka iyo maaliyadda ee qaaradda Afrika.
Mr. Manibe Ngai wuxuu sheegay in Bangiga iyo Xawaaladda Dahabshiil
oo hadda ka shaqee ya dalka Koonfurta Sudan ay isticmaalaan badiba
dadka dalkaasi, isla markaana jaaliyadda Koonfurta Sudan ee dunida
daafaheeda joogta ay lacagaha u soo mariyaan Xawaaladda Dahabshiil
dadka ku nool gudaha koonfurta Sudan.
Waxa kale oo Wasiirku xusay in dawladdiisu hadda ka fiirsanayo in ay
siiyan DAHABSHIIL ruq sad ay si rasmi ah gudaha dalka Koonfurta
Suudaan uga furtaan Bangi caalami ah oo dawlad du u isticmaasho
keydka lacagaha salliidda uga soo xarooda.
Mr. Manibe Ngai wuxuu tilmaamay in ay muddo daraasadaynayeen qaabka
iyo nidaamka uu DAHABSHIIL u adeegto “Waxay nagu noqotay layaab,
waxaannan odhan karaa waa mucjisa da dhalan-rogay qaabkii hay’adaha
maaliyadda Afrika u shaqaynayeen, waana fikir ka soo mudhay maskax
caqli badan oo Afrika ah.”
“Maanta waxaynu ka war haynaa in badiba baananka iyo shirkadaha
maaliyadda ee Afrika ku shaqeeyaan daymaha iyo lacagaha ay dalalku
bixiyaan, laakiin waxaannu la yaabnay markaannu aragnay shariikad ay
aasaaseen qoys ka soo jeeda Soomaaliya oo gaadhay heer aan shiling
dayn ah lagu lahayn, waxaannu la yaabnay qaabka aaminnada ah ee ay
daqiiqa do gudahood ugu maareeyaan inay kala xawilaan boqolaal
malyuun oo dollar iyadoo aanay jirin wax khalad ah oo dhacay,” ayuu
yidhi Mr. Manibe Ngai.
Wasiirka Maaliyadda Koonfurta Suudaan waxa uu sheegay in dawladdiisu
fursad u siin doon to shirkadda DAHABSHIIL sidii ay uga caawin
lahayd shirkadaha yaryar ee maaliyadda dalka koonfurta Sudan si ay
aqoon uga bartaan, isla markaana ay samayn doonaan qaab ay ku wada
shaqaynayaan DAHABSHIIL iyo Bangiga dhexe ee dalka Koonfurta Sudan.
Dalka Koonfurta Sudan oo ah dal curdin ah oo dhawaan
madaxbannaanidiisa ka helay Suda n-ta kale, ayaa dadkiisu gaadhayaan
11 Malyuun oo qof, waana dal ku qanni ah shidaalka oo ay sannadkii
iibkiisa ka helaan lacag dhan 9.5 Bilyan oo dollarka Maraykanka ah,
iyadoo dha waana la filayo in ceelal cusub oo batrool iyo gaas ah
laga qodo dalkaasi.
Bangiga iyo Xawaaladda DAHABSHIIL ayaa ka soo bilaabmay magaalada
Burco ee xarunta gobolka Togdheer ka hor muddo hadda 30 sannadood ku
dhaw, waxaanna aas-aasay Maxa med Siciid Ducaale, kadibna shirkaddu
waxay noqotay hawlbawlaha keliya ee dadka Soomaa liyeed dhaqaaluhu u
soo maro 21kii sanno ee ugu dambeeyey.
Dahabshiil oo lagu bilaabay qaabka isku gudbintaq lacagaha
dadweynaha, ayaa dhawr san no ka hor ka helay ruqsadda baananka
dalka Jibouti, waana sharikadda Keliya ee Qaaradda Afrika ka
diiwangashan, kana hawlgasha ku dhawaan 200 dal oo dunida ah.
Bangiga Adduunka ayaa sheegay in sannadkiiba DAHABSHIIL ay maamusho
oo kala xawisho lacago qadarkeedu ku dhaw yahay 1 Bilyan oo dollarka
Maraykanka ah, muddada 20-ka sannadood ah ee shirkaddu shaqaynaysay
ayaan weli la arag wax cabasho ama khalad weyn oo maaliyadeed.
Dalalka Soomaaliya, Somaliland, Djibouti, Kenya iyo Ethiopia ayaa u
isticmaala shirkadda DAH ABSHIIL qaab Baan ahaan oo kale, iyadoo dad
lagu qiyaasay 3 Malyuun oo Soomaali ahina a y sannad kasta ku
xawilaan sanduuq xisaabeedyada shirkadda oo u shaqaysa qaab ka casr
isan baananka dhexe ee dalalkaasi lana socota suuqyada sarifka
lacagaha dunida.
DAHABSHIIL ayaa ah shirkadda keliya ee asalkeedu yahay Soomaali ee
ka diiwangashan ha y’adaha FSA (Financial Service Authority) oo
maamusha Baananka ugu waaweyn qaaradda Yurub, ahna hay’adda maamulka
shariikadaha maaliyadda ee dalka Ingiriiska.
Sicirka xawilaadda lacagta ee shirkadda DAHABSHIIL ayaa shan jeer in
ka badan ka yar mar ka loo eego siciradda shariikadaha tartanka kula
jira sida Western Union, Money Gram iyo Speed Cash oo ah shirkad
bangiga American Express uu leeyahay, waana taasi ta keentay in
malaayiin qof ay ku raaxaystaan sicirka jaban iyo xawilaadda degdega
ah.
Haddii shirkadda DAHABSHIIL ka hesho ruqsad dalka Koonfurta Sudan
waxay u noqonaysa fursad weyn oo ay ku ballaadhin karto hawlaheeda
maaliyadeed, iyadoo u noqon karta udub-dhexaad dal dadkiisu yahay 10
malyuun oo qof oo qani ku ah saliidda.
Timacade News Desk
Hargeysa,Somaliland
|