"Dhawaan Gacanta Ayaan ku Dhigi Doonnaa Suldaan Wabar Nol ol Ama Geeri,
Somalilandna Waxaannu ku War-gelinnay Inay X adkooda Adkeeyaan,' Safiirka Itoobiya Maj Gen. Berhe Tesfaye.
“Dhawaana gacanta ayaan ku dhigi doonnaa Suldaan Wabar nolol ama
Geeri, Somalilandna waxaannu ku war-gelinnay inay Xadkooda adkeeyaan
haddii uu soo tallaabo si ay….” Safiirka Itoobiya ee Somaliland Maj
Gen. Berhe Tesfaye – Wareysi Gaar Ah
Jigjiga (TNN):- Dawladaha Somaliland, Itoobiya iyo
Hoggaamiye-Koox Suldaan Abiibakar Cilmi Wabar, ayaa ka hadlay
hawl gallada Malleeshiyada Wabar toddobaadkii hore ka fuliyeen gudaha
magaalada Boorama oo dhimasho iyo dhaawac dhaliyey iyo joogitaanka
gudaha Itoobiya ee Kooxda Wabar, Hawl gallo Ciidammada Federaalka
Itoobiya ku qabqabteen xubno ka tirsan La-taliyeyaasha Suldaankaas,
Ciidammada Somaliland oo gudaha uga galay Itoobiya iyo qodobbo kale.
Ciidammada Federaalka Itoobiya, ayaa la sheegay inay gacanta ku
dhigeen lix Xubnood oo Kaaliyeyaal u ahaa Suldaan Abiibbakar Cilmi
Wabar, ka dib weerar ay ku qaadeen deegaan u dhaw Xuduudka dalk aasi
la leeyahay Somaliland.
Safiirka dawladda Itoobiya u fadhiya Somaliland Maj Gen. Berhe
Tesfaye, ayaa sheegay in Ciidammada Federaalka Itoobiya Mustaqbalka
dhaw soo af jari doonaan xasillooni-darrada Malleeshiyaadka Suldaa n
Wabar ku wiiqayaan xidhiidhka iskaashi ee u dhexeeya Somaliland iyo
Itoobiya.
Berhe Tesfaye oo xalay uu wax ka weydiiyey Weriye Maxamuud Walaaleye
oo Wargeyska Himilo ka ti rsani tallaabo Xukuumadda Itoobiya u
qaadday wax ka qabashada xasillooni-darro Malleeshiyaadka Suldaan
Wabar oo gabbood ka dhigta gudaha dalkiisa, isla markaana xadka ka
soo tallaaba oo gudaha Somaliland weerarro ka geysta, ayaa sheegay
inay ka go’an tahay soo afjarida weerarrada iyo rabsh adaha kooxdaas,
dhawaanna gacanta ku dhigi doonaan nolol ama geeri Suldaan Wabar.
“Xukuumadda Itoobiya way ka go’an tahay inay soo afjaraan falalka
Malleeshiyaadkaasi ka geystaan gudaha Somaliland, dhawaanna gacanta
ayaannu ku dhigi doonnaa Suldaan Wabar nolol ama Geeri.” Sidaa yidhi
Mr. Tesfaye, oo ka jawaabayey su’aasha aannu ka weydiinnay
Malleeshiyada dalkeeda ka ga soo duulaya Somaliland.
Wakiilka dawladda Itoobiya u fadhiya Caasimadda Somaliland ee
Hargeysa, waxa uu sheegay in hawl gal Ciidanka Itoobiya sameeyey ku
qabqabtay La-taliyeyaashii Wabar qaarkood, isagana raadinaya an,
waxaanu yidhi; “Shalay Ciidammada Itoobiya waxay gacanta ku dhigeen
lix Xubnood oo La-taliye yaal u ahaa Suldaan Wabar, hubkii ay wateen
iyo laba Gaadhi, oo dhammaantood loo gudbiyey Jeelka Jigjiga, ninkii
Madaxda u ahaana Wabar, wuu baxsaday. Laakiin, hawlgalka
Ciidammaduna illaa ay gaca nta ku soo dhigaan ma joogsan doonaan.”
Safiirka Itoobiya u qaabbilsan Somaliland Mr. Berhe Tesfaye, ayaa
sheegay inay la socodsiiyeen Mada xda Somaliland hawlg alkooda ka
dhanka ah Malleeshiyaadka Wabar, waxaanu yidhi; “Waan la
socods iinnay Madaxda Ammaanka Somaliland hawlgalka Ciidammada
Itoobiya ku baadi-goobayaan Malleeshi yaadka Suldaan Wabar iyo inay
heegan Xuduudkooda ka galaan si hadduu dhinaca Somaliland u soo
baxsado ay u la dagaallamaan.”
Geesta kale, Suldaan Abiibakar Cilmi Wabar oo isaguna shalay Muuqaal
Fiidhyoow ah, ayaa sheegay inuu ku sugan yahay gudaha Somaliland,
isla markaana amar ka soo baxay dawladda Itoobiya uu kaga soo baxay
Ciidda Itoobiya, hasa-yeeshee xilliga uu doono ku noqon karo.
“Shalay (doraad) Shirqool fool xun oo na loogu talo galay in la nagu
waxyeeleeyo Illaahay mahadii waanu ka badbaadnay. Shirqoolladuna
meeshii siyaasadi ka jirto ama talo la isku hayaa ka jirto way ka
dhacaan, in laga digt oonaado oo laga tashado uun baa muhiim ah.
Waannu ka badbaadnay ee sidaa Ogaada.” Sidaa ayuu yidhi Suldaan
Wabar.
Waxa uu Hoggaamiye-kooxeed Wabar sheegay inuu ku sugan yahay gudaha
dalka Somaliland, waxaa nu yidhi; “Xuduudda qarka xiga Itoobiya
dadkayga ugu badan ee ii doortay ayaa deggan oo waan jo ogi karaa,
cidda igu qabsata inaan ka tagaana waa cid gardaran. Laakiin amar
khaldan oo dawlad we ynta Itoobiya aan ka soo fulin ayaa shalay (doraad)
qaybo ka soo fulay, waanu qaadanay amarkii xuduudana waanu dhaafnay
oo qaybta kale (Somaliland) ee la iga doortay ayaanu tagnay.
Illaahay mahaddii maalinta aan doonana waan ku noqon karaa Itoobiya,
sidaasi awgeed, nimankii moodayay inaan ka maqnaan karo Itoobiya ama
la iga kaxayn karo way arki doonaan anigoo jooga. Haddaan
magaalooyinka Itoobiya degana illaa Addis Ababa ayaan mari karaa oo
aan degi karaa dadkaygu wuu degan yahay.” ayuu yidhi Wabar.
Suldaan Wabar waxa uu baaq iyo qaylo-dhaan u dirsaday beesha
Caalamka gaar ahaan dawladda fed eraalka Itoobiya, waxaanu yidhi;
“Waxaan u sheegayaa adduunyada gaar ahaan dawladda sharafta leh ee
federaalka Itoobiya oo aanu Xuduud dheer leenahay, jaar wanaagna
aanu nahay, kuna caan baxday ka shaqeynta nabadgalyada Afrika gurmad
baanu ka doonaynaa.”
Suldaan Abiibakar Cilmi Wabar, waxa uu si gaar ah uga hadlay warar
uu sheegay in Badhasaabka Aw dal kaga dardaar-wariyey noloshiisa,
waxaanu yidhi; “Ninkii la odhan jiray Ramaax wuxuu ku dhaantay nayey
Suldaan Wabar waanu dilnay, waanu ka takhalusnay, anigu waxaan dhex
joogaa Shacabkayga oo Borama ayaan goortaan doono iman karaa. Dadka
Borama lagu xidhxidhay kama mid ah ururka Aa re (kooxda Wabar) ee waa
dad shacab ah, dadkaana kuma jiro nin dembi gaar ah lagu hayo.
Laakiin, waxa Xabsiyada loogu taxaabay inay Hayb ahaan ii dhow
yihiin ama inay daacad u yihiin Wabar, mar kaa lama sii haysan karo
oo anaga ayaa yeelayna farsamo kasta oo lagu soo deyn karo. Waxaan
cods anayaa in siideynta dadkaa gardarada lagu xidhay ay ka
hawl-galaan Shacabka inta badan ay ka soo jeedo (Xukuumadda
Somaliland), si aanay inoogu sii ballaadhan xumaanta shacabku.
Hase-yeeshee, Xukuumadda Somaliland, ayaa iyaduna ka hadashay
arrimahan, waxaanu Wasiirka arr imah gudaha Somaliland Cali Maxamed
Waran-cadde oo Sabtidii shalay Shir Jaraa’id ku qabtay maga alada
Hargeysa, ayaa dawladda Itoobiya ka raalli-geliyey Ciidanka
Somaliland oo uu xusay inay ka tallaabeen Xadka oo ay gudaha
Itoobiya galeen, iyagoo baacsanaya Malleeshiyada Suldaan Wabar sida
uu sheegay ee weeraray Guriga Badhasaabka gobolka Awdal ee Boorama
oo ay ku dileen Habeenkii Salaasada laba Askari, laba kalena ku
dhaawaceen, arrintaas oo dad badan loo xidh-xidhay ayuu sheegay
Waran-cadde inuu ballan-qaadayo baadhitaan ka dib in ciddii bilaa
dembi noqota xorriyaddooda loo celin doono.
“Waxaan cudur-daar ama raalli-gelin ka bixinayaa Ciidammada ammaanka
Somaliland oo iyaga oo erya naya Gacan ku dhiiglayaasha iskala
tallaabay Xuduudka Itoobiya, iyaga oo ku guuleystay oo soo qabt ay
Gacan-ku-dhiiglayaashaas. Arrintaana waxaan doonayaa inaan uga
Mahad-naqo dawlad-deegaan ka Soomaalida Itoobiya iyo dawladda
Federaalka sida aynu uga wada shaqeyno wixii dhibaato ah ee ka dhaca
xuduudka u dhexeeya Somaliland iyo Itoobiya. Mahad gaar ah waxaan u
celinayaa Madaxw aynaha dawlad-deegaanka Soomaalida Itoobiya, Cabdi
Maxamuud Cumar oo aad iyo aad isugu taxal ujiya in Xuduudku noqdo mid
ka caagan fidma wadayaasha, dembiilayaasha iyo argagixiso intaba.”
Sidaa ayuu yidhi Cali Waran-cadde.
Wasiir Waran-cadde oo tallaabooyinka Wabar ka hadlayaa waxa uu
yidhi; “Arrinta (Wabar) waxaa ka dambeeya dad caqli gaaban oo cadaw
adeegsanayo, ha ugu horreeyaan kuwii aynu ka go’nay ee Soomaaliya oo
aanu ognahay inay dabada ka riixayaan iyaga oo doonaya in Somalilnd
la mid noqoto Soomaaliya oo ay dab ku shidayaan Bulshadooda, Waxaan
leeyahay dalka Somaliland ummadiisu way midaysan yihiin ciddii isku
dayda inay khalkhal galiso nabadgalyadooda dhexda ayay Farta ka
qaniini doonaan” ayuu yidhi, waxaanu intaa sii raaciyey oo uu
farriin hanjabaad ah u diray kooxda Suldaan Wabar “Inta yar ee ka
hadhay dadka fidmada wada ee la qabtey waxaan u sheegayaa inay u
wanaagsan tahay inay isku dhiibaan Ciidammada amniga Somaliland inta
aanay naftooda halis gelinin.”
Tallaabada Tesfaye sheegay, ayaa timi saddex habeen ka dib markii ay
Malleeshiyada Suldaan Wabar Guriga Guddoomiyaha gobolka Awdal ee
magaalada Boorama Maxamuud Cali Saleebaan (Ramaax), hal kaasoo ay ku
dileen laba Askari, laba kalena ku dhaawaceen, iyaguna ku baxsadeen,
inkastoo habee nkii dambe Taliyaha Boolisku sheegay inay qabteen shan
ka tirsanaa Kooxda weerarka soo qaadday oo Guri ku dhuumanaya,
midkoodna dhaawac yahay oo hubaysan, iska-caabbin ay Booliska kala
hor-yimaaddeen ka dibna lagu guulaystay in gacanta lagu dhigay oo ay
Sharciga horgeyn doonaan.
Inkasta oo aanay dawladda Itoobiya hore tallaabooyinkii ku habboonaa
dhaqdhaqaaqa Malleeshiyada Suldaan Wabar uga qaadan, haddana waxa la
filayaa haddii lagaga dhabeeyo hawlgalkan Safiirku sh eeggay inay
Ciidanka Itoobiya wadayaan illaa nolol iyo geeri midkood lagu
qabanayo Suldaan Wabar oo Somaliland ka soo horjeedaa ay soo afjari
doontaa xasaradda Malleeshiyaadkiisu ka soo abaab ulaan gudaha dalka
Itoobiya ee ka dhanka ah nabadgelyada iyo degganaanshaha Somaliland,
gaar ahaan deegaannada gobolka Awdal oo ay Xadka gobolkaasi Itoobiya
la wadaago kaga soo tallaabaan, horena weerarro iyo afduubyo Baabuur
ay kula tallaabeen uga geysteen gobolkaas.
Xigasho: Himilo Media
|