Lib Murkucatay
!
Kulmiyow libtaadii kol
hadii mar iyo laba
muudaa ku gaadiyo maalooti qaxayaa muska kaaga soo
dhacay
kol hadii mar iyo
laba makri iyo xaqaagii khasab lagu maroorsaday
kol hadii mar iyo
laba kula tegey mahiigaan
kol hadii mar iyo laba moqoraysi lagu baday
kol hadii mar iyo laba mooyi mooyi lagu yidhi
kol hadii mar iyo laba mashqac lagula daydeyey
kol hadii mar iyo laba haanraawe kugu mamay
lib baa kaa murkucatee noloshaan milgo lahayn
Waxayse manta joogtaa yaa maali jiriyeey.
Kalamaan , Hadraawi
|
Adhiga marka habeenkii weer
xerada ugalo ama reer qolqolka mas u galo, farganaxa iyo baydadka
inta malmal iyo murre loo shido la baadi goobayo, ayaa runi run
geydaa oo talo faro ka haadaa. Kulmiye labadaa arrimoodba way
haysataa. Kulmiye waxaa ku kacay hadh ka yaac, guri cas in lagu furo
ayaa lala maaganyahay.
Gujo, tontoomo iyo tartar ka mud
mugeed dhaaftay ayaa xisbiga lagu wadaa. Gaadmooyin is daba jooga
ayaa ku socda oo kaga imanayey meelo badan. Waxaa xisbiga miscirirta
ugalay qorismaris huwan haraga dawoco, oo had iyo gooraale iskusoo
lifaaqa gaadmooyinka Udub. Xagal daacada, dagnaanta ama gol daloolo
kastana doonaya inay ka faa’iidaysataan. Manjaxaabada iyo haydaarada
kulmiye loo maleegayo fariidna waa garanayaa nacasna loo sheegi
mayo?
Cadowga hoose markalaan udhiganayaa, waxanse doonayaa inaan taabto
arrinta haatan taagan ee ka timi duqeyda xisbiga ee Cabdiraxmaan Aw-Cali
(laba tolle) iyo Gudoomiye Cadami. Odaayaal, adeerayaal, “Ruqe
ninkii lahaa dabada hayaa ma koco”. Maanta waxay joogtaa biya
culustii ragiinii laga filayey inay maanta dhisaan xisbiga, ragii
Somaliland ku niyadda samayd inay mar labaad ka furdaamin doonaan
nidaamkan cadowga ah ee sidii geedsaarkii ama jebisadii ummada
qoorta iskaga maray ayaad tihiin. Cabdiraxmaan Aw Cali iyo Cadamiba
waa laba nin oo miisaan ku leh xisbiga, maanta labadiinuba barbarka
khaldan ayaad iska taageen masiirka xisbiga iyo danta guud ee ummada.
Amman ayaad ka soo hoyseen Kulmiye taageerayaashiisa iyo ummaduba
idiinku hayso shaqadii aad waafiga ahayd ee aad ka soo gudateen
madal kasta oo xisbigu taagnaa. Waxaad wacdaro aan hore loo arag ka
muujiseen shirkiisii Guud ee xisbiga ee ka dhacay Hargeysa. Intaan
shirkaasi dhicin, waxa laga filayey in kuraasta la isla dhici doono.
Waxa dhacday in Kulmiye qabasaday shirkii ugu dimoqraadisanaa, ugu
hufnaa, uguna horeeyey ee xisbi Somaliland ku abtirsadaa dhigto.
Siduu u dhacay iyo wixii ka soo baxay Udub baa is ilowdey oo
mashxarad ay oo alalas fidyaysey. Yididiiladii ummada ayaa dib u soo
noqtay. Maanta oo ay tahay maalintii aad guusha gunti lahaydeen
maaha inaad noqotaan raggii boqolka soomay ee baqtiga ku afuray.
Odayaal idinka socon mayso!
Miyaad ilowdeen wadada qodaxda leh ee inaga horaysa, mise riyo iyo
yididiilo been ah iyo bal aan eegno guul ku timaada ayaad filaysaan?
Miyaad ilowdeen in hebelada manta majaraha inoo hayaa hoog iyo
haydaaro ayay inala maaganyihiin. Miyaad ilowdeen inaan Ucid weli
taaba qaadin? Yaad ka dudeen yaadse u dudeen? Odayaal si kastaba
arrinku ha u dhacee, dudmo la idiinkama fadhiyo. Waxay joogtaa Yaa
maali jirey!
Waxaad ogaataan in la idinka faaiidaysano oo hadhkayaac iyo
qorismaris isku lifaaqayo dudmadiina. Udub iyo helbelo miyaad
ilowdeen? Maanta waa maalintii dusha laga wadi lahaa. Waa maalintii
la qarin lahaa gol daloolada xisbiga lana muujin lahaa isku duubni
iyo isu tanaasul. Halkii maanta laga hadli lahaa in Udub qabsan
karto shirkeedii guud, halkii laga hadli lahaa aafada waddanka
haysata, waxad platform siinaysaan Udub iyo waxay cago ku xaadhato.
Waxaad niyad jebinaysaan hankii shacabka iyo yididiiladii
Somaliland. Fadlan si deg-dega u soo afjara is afgaranwaaga maanta
xisbiga dhex yaal.
Ibrahim S. Yusuf-Bulay
London
|