Maxaa u sabab ah dagaalka badheedhka ah iyo faragelinta dawladeenu
ku hayso Urur Siyaasadeedka Umadda?
Waxaan salaan qiimo iyo qaayo leh u dirayaa dhamaan akhristayaasha
sharfta leh iyo bahda saxaafad oo dhan,
Waxaan kale oo halkan ka hambalyanayaa Mujaahidka Boobe Yusuf
Ducaale sida geesinimada leh ee uu ugu balbalaadhiyay Reer
Soomaliland hab dhaqanka Dawladeennu u dhaqanto iyo sida uu maamulka
dalkeennu u socdo, waxaan odhan kara ninka ama gabadha si
dhamaystiran u akhriyay maqaaladaa Mujaahidku soo gudbiyay inaanu u
baahnayn wax kale ee uu halkaa kala soo bixi karo ama ka fahmi karo
sida dalkeenu u socdo.
Waxaan Mujaahid Boobe leeyahay weliba waad dul xaadinaysaa ee bal
hoos u yara dhaadhac, qoraalkaagana ficil ku dar oo arintu yaanay
noqonin qoraal uun ee ku soo dhawow halganka Siyaasiga ah ee Ururka
Umadda uu ku jiro, waxaan jecelahay inaan kugu soo dhaweeyo Ururka
keliya ee mucaaridka ah ee isagu ka gilgishay maamul
xumada,Musuqmaasaqa, iyo Siyaasada jaha wareerka ah ee maanta
dalkeena haysta Ururkaas oo ah Urur Siyaasadeedka Umadda.
Waxaynu ka wada dheregsanahay in dagaal ban ay Dawladeena u
hogaamiyinayo Madaxwayneheena Mudane Axmed Maxamoud Siilaanyo ay
kula jirto Ururka Umadda oo aynu ka war qabnay inay isku dayday in
ay ku reeban Ururka Umadda kala reebistii Ururada ee guddida diwaan
gelinta, taas oo sura geli wayday ilaa iyo maantana u dagaalkaasi
socdo oo faragelinti ay gaadhay ninka ama gabadha ka sharxan Ururka
Umadda lagu baayaco hantidi iyo xilalkii dalku lahaa ee Umadda reer
Soomaliland u dhaxaysay, taaso oo gaadhay in hawlwadeendii Ururka
kolba qaar cid loo soo diro ama xildhibaanadii Ururka Umadda u
sharaxnaa oo maalin kasta aad maqlayso inuu Xisbil xaakimku
fadhataysanayo.
1. Waxaa guul u ah Ururka Umadda oo noqday dariiqad shaqo lagu hello
oo dadwayneheena shaqo laaantu aafaysay inay magaca Ururka Umadda
shaqo ku helaan taas oo markastaba ka mid ahayd barnaamijka Ururka
Umadda oo aad moodid inuu Ururku fuliyay qayb ka mid ah
barnaamijkiisi.
2. Waxaa guul wayn u ah Ururka Umadda oo u xisbigii (Kulmiye ) ee
dalka ugu waynaa ama tallada dalka gacanta ku hayay muddo ka badan
12 sanadood jiray inuu Musharaxiintii Ururka Umadda oo dadiisu aad u
yartahay u ka fadhatayso, halka ay ahayd in xisbil xaakimka (kulmiye
) isaga ay Ururadu Fadhatastaan.
3. Faragelitaas ay dawladda iyo xisbil xaakimka (kulmiye) ku hayaan
Ururka Umadda oo taageer wayn u soo jiida Ururkan oo markasta oo
faragelintaasi timaado ay taageerayaal fara badani ku soo biraan
Ururka oo ku sii xoogaysto
4. Gusha kale ee Ururka Umadda ka hello Faragelintaas oo ah in
hawlwadeenadda Ururku inay laban laabaan hawlqabadkoodi oo ay hawl
kastaba si xamaasad iyo ficil leh ku gotaan hawl maalmeedkooda.
Hadaba waxaa is waydiin mudan maxaa sabab u ah ama keenay dagaalkaas
ama faragelintaas ay dawladu ku bartilmaameed sanayso Ururka Umadda?
1.Ururka Umadda waa Ururka keli ah ee Mucaaradka ah isla markaana ka
tarjuma dareenka dadwaynaha Reer Soomaliland, taas oo ah shaqada ugu
wayn ee Urur
Siyaasadeed.
Waxaan aad iyo aad ula yaaba markaan arko Urur Siyaasadeed dalkeen
ka jira oo ilaa malintii la sameeyay aan ka hadlin habka dawladeenu
u shaqayso taas aan kala garan kari waayay inuu Urur Samafal yahay
iyo Inuu Urur Siyaasadeed yahay,
Urur Siyaasadeeda qaarba yidhaahda waxaan nahay Urur muxaafid ah
taas oo macneheedu yahay inay la dhacsanyihiin xisbiga (Kulmiye) iyo
habka dawladeennu u shaqaynayso, waxa markaa is waydiin mudan hadda
muxuu doonayaa Ururkaasi ama muxuu Kulmiye ugu biiri waayay ilayn
waa muxaafid?
Ururka Umaddu wuxuu aaminsanyahay in dawldeenu ay Tareen khaldan
saarantahay, Tareenkaas oo dalkii iyo dadkiba saaranyahay, Ururka
Umadda wuxuu u aaminsanyahay inuu maant dalkeeni meel halis ah u
marayo oo uu badbaado u baahanyahay oo in loo gurmado ay waajib
tahay, taasna waxaa kuu cadaynaya qoraaladii u Boobe qoray oo run
ahaantii wax laga yaxyaxo ah habka ay dawladeeni 20 sanadood jirtay
u shaqaynayso.
Ta kale waxaa inoo cadaynaya arimahaas waxay tahay bal hadda
akhristow is waydii imisa goor buu Madaxwayne Kuxigeenkeennu ka
cadhooday habka maamulka dalku u socdo ama Madaxwaynaha la isku
dhacay?
Ninkii jiray wuxuu yidhi mayad maxaa ugu danbeeyay iyo kaa la sii
sido, waxaynu ognahay inuu Madaxwayne Kuxigeenku cadho ku tegay
Dubai goaansaday inaanu dalka ku soo noqon laakin ergayn ka bacdi uu
soo noqday.
waxaynu ogayn in dhawaan shirkii labada cisho ka socday Madxtooyada
lagu heshiisiinaya golaha wasiirad arimahaas oo dhamaantood ku cusub
Soomaliland oo aanynu hore u maqli jirin in dawladu is haysato.
Ururka Umadda waxa uu ka soo horjeeda arimahaas iyo kuwan hoos ku
qoran
1. Saddex Xisbi oo hadana hal Xisbi ah
2. Saddex Wasiir ah oo hadana hal Wasiir ah
3. Saddex nin oo hadana hal nin ah
4. Saddex Gole oo hadana hal Gole ah
5. Dal hal magaalo ah
6. Dawlad hal nin ah
Arimahaas oo dawladeenu rabto inay xaqiijiso ama ay hirgeliso intay
tallada hayso oo uu Ururka Umadda una ka soo hor jeedo una arko inay
tahay kuwa u dhamaynaya jirtaanka dalka oo inagu celinaya xukinkii
keligi taliska ahaa ee aynu haganka dheer la galnay ayaa sababay
dagaalka iyo cadaawada dawaldu ku hayso Ururka Umadda.
waxaan jecelahay inaan wax yar ka idhaahdo Doorashadda Degaanka
Doorasha Degaanku waa tii ugu horaysay ee Kulmiye iyo dawlada
qabtaan waxaan kula dardaarimi lahaa inay noqoto muday ku faanaan oo
ay qabtaan Doorasho Xor oo Xalaal ah oo ay isku daba qabtaan taas oo
haddii ay soo baxdo cadaalad darro waxaa halis ah inuu dalku gallo
marxald aadiyo aad u adagoo khalkhal gelisa nabadgelayda, kala
danbaynta iyo jiritaanka dalkaba.
Doorashadan waxaa lagu tartamayaa 23 Degmo oo Dalkeena ka tirsan
waxaana ku taramaya 2 Xisbi iyo 5 Urur Siyaasadeed oo Urur kastaba u
sharaxanyahay
375 Xildhibaan.
Hadaba haddii cadaalad daro ku dhacdo hal Urur Siyaasadeed, waxay
cadaalad daradaasi saamaynaysaa 375 kaa Xildhibaan taas oo haddi
aynu nidhaahno halkii xildhibaanba ay taageersanyihiin 1000 qof
waxay noqonayaa 375 000 taageere
waxaan maqaalkan oo taxan ah la soco qaybaha kale
ALLA MAHAD LEH
Faisal Farafadiye
|