Siyaasiyiin Iyo Waxgarad Ka Soo Jeeda Awdal Oo Digniin Culus U
Jeediyey Shaqsiyaadka S/Land Diidka Ah Ee Ka Soo Jeeda Deeg
aamadaasi Oo Damacsan Inay Khalkhal Ka Abuuraan Dalka
“Inanka Dibada Jooga Waxaanu Leenahay Waar Sida
Reer Burco Ay Warshadaha U Keeneen
Ugu Keena Gobol kiina, Halkana Lagama Rabo Rabshad Iyo Dhibaato
Adiga Oo Aan Waxba Tarin” Chief Caaqil Xasan Daahir Xadi
Hargeysa, April 13, 2011 (TNN) – Siyaasiyiin iyo waxgarad ka soo
jeeda gobolka Awdal ee Somaliland ayaa dig niin culus u jeediyey
koox Qurba joog ah oo ay sheegeen inay damacsan yihiin inay dalka
khalkhal ka abuuraan, kadib markii ay dhawaanba isa soo tarayeen
arrimaha lagu xidhiidhinayo inay ka dambeeyaan waxa loogu yee dhay
Awdal State.
Siyaasiyiintan oo ka tirsanaa labada gole Baarlamaanaka ee Guurtida
iyo Wakiilada ayaa sheegay inay iyagu re er Awdal ahaan ay ka
dambeeyeen dhismihii qaranka Somaliland dhidibada loogu taagay, isla
markaana ay marti galiyeen shirweynihii lagu soo dhisay
dawladdnimada.
Xildhibaanadan ayaa intaa ku daray ugu baaqay kooxda Somaliland
diidka ah ee Qurbaha, isla markaana ka soo jeeda Awdal inay
dhibaatada ka daayaan dalka, isla markaana ay wax soo taraan gobolka
gobolkooda Awdal.
Siyaasiyiintan ayaa sidaasi ku sheegay Shir jaraa’id oo ay shalay ku
qabteen Hotel Imperial ee Magaalada Harg eysa kadib markii ay
kulan wada qaateen Madaxweynaha iyo ku xigeenkiisa, kuwaas oo
sheegay inay u gudbiy een tabashooyin beesha Samaroon ay ka
tirsanayso saami qaybsiga xukuumadda Siilaanyo.
Ugu horayn waxa halkaasi ka hadlay Axmed Maxamed Maxamuud Bare
Gaaraad, waxaanu hadalkiisa ku bilaabay “Illaahay Mahadii Somaliland
nabad ayay ku nooshahay, Somaliland waxa ay hiigasnaysaa caalamka
kale inay la mid noqoto, anaguna waxa aanu ka mid nahay
halgamayaashii u soo halgamay somaliland, Dawladd nimadeedqa,
jiritaankeeda, haday noqoto wakhtiyadii ingiriisku jiray iyo haday
tahayba wakhtigii xoriyada la qaatayba, anagu hormood ayaanu ka
ahayn hadaanu nahay beesha Samaroon.
Somaliland anaga nalooma keenin, wax naloo soo waariday maaha, waa
wax anaga naga yimid Somaliland lafte edu, cidii ugu horaysay
ee heshiis ingiriiska la gasha beelaha Gadabuursi baa ugu horeyey,
taasi waxa ay ku tusaysaa dalkan Somaliland la yidhaahdo in ay ku
noolyihiin qabaa’il ka tirsan oo ay ka mid yihiin Habar-Jeclo,
Habar-Awal, Habar-Garxajis, Ayuub, Toljecle iyo kuwo la mid ah,
dadkaasi waa dad walaalo ah oo isku mid ah oo isku masiir ah oo wax
wada goostay oo ujeedadoodu tahay inay mid noqdaan, waxaan leeyahay
Walaalahayaga dibada jooga ummaddani masiirkeeda ayay ka tashatay
1991-kii, waxa ay ka mid noqdeen oo ay baaq ka soo saareen
Shir-weynihii Burco inay ka mid yihiin Beelaha Somaliland, iyagaana
ugu horeeyey baaqa. Baaqaa Burco laga soo daayey ciga ugu horaysay
ee ku dhawaaqday waxay ahaayeen Weftigii ka tagay Boorama. Waxaanu
Somaliland ka soo qabanay Jagooyinka Madaxweyne, Madaxweyne ku
xigeen, sideed sano ayaanu dalkan xuku maynay cid aanu u daba
joogsanayno oo aanu leenahay Somaliland bay kaa leedahayna ma jirto.
Walaalahayaga dibada waxaanu u sheegaynaa Aayaha ummaddayada anagaa
siyaasiyiin u ah, anagaa majar aha u ahayna, anagaa wixii
tabasho ah ee shacbigu tabanayo anagaa meesha ay ku haboontahay
gaynayna, waa illaahay mahadii maanta oo ay taariikhdu tahay
12/4/2011, waxaanu shir balaadhan oo aanu si qoto dheer uga hadalay
Aanu la qaadanay Madaxweynaha Somaliland Mudane Axmed Maxamed
Maxamuud (Siilaanyo) iyo Madaxweyne ku xigeenka Mudane C/raxmaan C/laahi
Ismaaciil (Saylici), waxaanu taabsiinay oo aanu qoraal ugu gudbinay
tabashada beelaha Samaroon tabanayaan, arintaas waxaanu u sheegaynaa
walaalahayaga dibada hadaad wax tabanayseen oo aad wax sheeganayseen
angaa idinka wakiil ah dadweynahana ka wakiil ah, wixii aanu
tabanaynay oo qoraan ah insha allaahu waad heli doontiin, waananu u
gudbinay. Waxaan se uga digaynaa cida ku hadasha gobolkan Awdal ee
dibada joogta ee leh Awdan State, Awdal-Land, kalmadahasi oo dhami
kalmado ku jira maaha Siyaasada Samaroon”.
Sidooo kale Axmed Maxamed Maxauud Bare waxa uu sheegay in Aayaha iyo
masuurka ummadda reer Awdal ay ka talinayaan dadka gudaha jooga oo
ay ka mid yihiin Cuqaasha, Mashaa’ikhda iyo Aqoonyahanka, waxaanu
“Hadaba haddii cidi ka talinayso aayaha beelaha Samaroon waxa ka
talinaya dadka Samaroon ee ku dhaqan Somaliland, haday tahay
salaadiin haday tahay Cuqaal haday tahay mushaa’iikh, Aqoon yahan
iyo haday tahay siyaasiin, kuwaas ayaa aayaha Samaroon ee ku wajahan
Somaliland ka talinaya, waxaanu faraysaa oo aau u sheegaynaa inay ka
waantoobaan, shaqsiyaadka ku caano maalay, ee fadhi ku dirinka ah ee
had iyo jeer ku hadaaqa wax ummaddooda aan ka soo bixin oo
ummaddoodu itijaaha siyaasadeed ee ay leedahay aan lahayn, sidaa
darteed waxaanu leenahay bini’aadamku dareenkiisa dimuqraadiyadu
waxa ay sheegayso inuu muujiyo, waayo dareenka aad muujinaysaa in
aanu noqon ilaa xad mid dadkiina aan wax u tarayn oo aad galisiin
Internet iyo Jaraa’id oo dad kale oo aan idinka ahayn inay gacanta
idinkula jiraan, taas aad iyo aad ayaanu uga xunahay, Qurba jooga,
waxaad tihiin dad naga mid ah, xaqbaad u leedihiin in aad na soo
waydiisiin masiirka ummadda oo aad ka hadashiin. Laakiin wax aan la
isku ogayn oo beelaha Samaroon aanay goosan inuu afkiina ka soo baxo
waa ayaan daro, waananu ka xunahay run ahaantii. Sidaa Darteed waxa
aan idin leeyahay Somaliland Way Jirtaan Wayna jirin Doontaa,
Samaroona Somaliland ayuu ka mid yahay dadka ku dhaqan,
masiirkiisana 1991-kii buu goostay, waa wax taariikhi ah oo la
ogyahay”.
Xildhibaan Cabdi Maxamed Gaagaagle oo isaguna hadal kooban ka
jeediyey halkaasi ayaa yidhi “Sidaad ogtihiinba waxa baryahan ka soo
duulduulayey Maraykanka iyo haday Canada tahayba inamo halkaa ka
qayl-qayliya oo yidhaahda waxaanu nahay Awdan State, wax Awdal State
la yidhaahdaa ma jirto, dadkani Somaliland ayuu yahay, cidna marti
ugama nihin Somaliland, ragii sameeyey ayaan anigu ka mid ahaa
Somaliland, halkaa ka tagay ee Boorama, Sheekh, dhibaato badana
waanu u galnay, markaa walaalahayana dawladd iyo Maamul ayaanu la
samaysanay, Nabad ayaanu ku noolahay, Caafimaad ayaanu ku noolahay
dadkayagii maanta Jaamacado iyo Iskuulo ayaa jira oo Jaamacada ugu
horaysa ee dalka anagaa Samaynay, intaas oo arday ayaa ka soo baxday
All Xamdulilaah, Somaliland qayb weyn baanu ka haysanaa. Markaa kuwa
dibada ka hadlaya waxaan odhan lahaa Walaalayaal haddaad dadka wax
soo taraysaan waa la idiin baahan yahay, Haday Caafimaad tahay haday
Tacliin tahay haday tahay Baahi kale, dadka kale ee qayrkiin ah ee
dibada jiraa dadkooda ayay wax soo taraan, Iskuulay dhisaan hay’addo
ayay keenaan, halkanay wax kasta keenaan, waxba idinka la idinkama
hayo, waxaanu idinka maqalnaa uun Awdal State baanu nahayoo halkaas
baanu joognaa. Wax la yidhaa Awdal State ma jiro, dadku mar hore
ayay tashadeen oo waxa ay ku tashadeen Somaliland inay ka mid
noqdaan”
Dhinaca kale Jiif Caaqil Xasan Daahir Xadi ayaa isa waxa uu yidhi
“Somaliland waxa lagu soo sameeyey xukuum addeedan maanta
talinaysa oo lagu lafa guray oo lagu xamdiyey, rabitaan ka yimid
gobolka Awdal, markaa mee sha ay ku abuurantay inay ku dunto
diyaar uma nihin, una dumi mayso, inanka dibada jooga waxaanu
leenahay waar sida reer Burco ee gobolka Togdheer ay warshadaha ugu
keeneen ugu keena, halkan lagama rabo rabshad iyo dhibaato adiga oo
wax aad soo tartay jirin oo aanan waxba u tirsanayn in aad
nabadgalyadooda iyo dadka ay la noolyihiin aad ka takoorto diyaar
uma nihin, anagaana matalna oo u hadlayna, tabasho-na way jirtaa,
tabashada jirta dee inta aan dibada ka soo hadlo oo aan Internet-ka
wax soo galiyo kama hadli karo, anagaana ka hadlayna waana laga
hadlay, Madaxweynaha Jamhuuriyada Somaliland Axmed Maxamed Maxamuud
(Siila anyo) ayay maanta hortaanaa, waananu u gudbinay, tabasho way
jirtaa, waanay jiri doontaa, Saamiga aanu leenahay Somaliland waa
laga hadlay waynay hortaanaa oo waa laga sugayaa, wixii tabasho ahna
cidbaa loo soo xilsaaray oo golayaasha ugu jirta gobolka Awdal oo
looga daba fadhiisanayaa wixii gobolku tirsanayo”.
Sidoo kale Mahdi Xuseen Cadare oo isaguna ka mid ah mudanayaasha
wakiilada ee kazoo jeeda Gobolka Awdal ayaa isagana waxa hadalkiisa
ka mid ahaa “Hadaynu reer Awdal nahay inagoo ilaa maalintii
Somaliland lagu dhawaaqay aynu ka nahay dalkan Madaxweyne iyo
madaxweyne ku xigeenba labada mansab ee ugu sareeya dawladda, in
shakhsiyaad kazoo jeeda Awdal inay dibadaha kazoo dhawaaqaan oo ay
yidhaahdaan maamul hebel baa nala yidhaahdaa cay bay inagu tahay,
ummada reer Somaliland-na waanu ka raa galnaynaa shakhsiyaadka bilaa
camalka ku ah qurbaha ee shaqada ka dhigtay waxyaalaha aanay galin
reer Awdal iyo reer Somaliland-ba, waxaanan leeyahay shakhsiyaadka
dibadaha kazoo hadaaqaya waa Ey dharaar ciyey”
Source:Haatuf
|