Waa sheekadii dumar
waa ninkeed bila iyo ninkeed biiya- Qaybtii
Lixaad
Haybe
amakaaga ayuu u go’ay hadaladan murtididu ku dah aadhantahay
ee ay marwaadiisu ku tidhi wax alle wax uu ku hadalana wuu garan
waayay foor fooroorsi uunbaa kasoo ha dhay waxaanu meer
meeriyay madaxa markay aragtay daha bo sidan uu wajigiisu isu
badalay ayay ku tidhi waxan aad ma anta liqi kari la’dahay ii
sheeg ee kaa degi la kadib arintii buu indho isku qabad ugu sheegay
oo ku yidhi dahab ooy waatan suldaanka layga dhigay mudadana
aan ahaa ninkuna markuu xilqaado cadawgiisa badan oo garabuu
ubaahanyahay oo aabahayoba anagaa garab u ahayn garbkiisina waa kaa
markuu dhintay muuqday markaa marwo waxan doonayaa inaan minyaraysto
oo aan guursado si inamo iigu dhashaan oo aan garab u helo waayo
adigu waxaad haysataa afar hablood oo garabkaagiiya laakin anigu
mahaysto hal inaan oo garabkaygii ah sidaa daraadeed waxaan
doo nayaa inaan guursado gabadh inamo ii dhasha si ay adigana garab
kuugu noqd aan hadaan kaa horeeyo illaahay inama kala
horaysiiye. Anigana iigu noqdaan garab oo markaan dhintana ay
xilkayga ula wareegan sidii aabahay aan ula war eegay xilkiisa
hooyadayna aan garabka ugu muujiyay.ee marwo waxad tahay qofka
kaliyeen la tashado waxna ka maqol ee kawaran arinkaas?.
Dahabo oo hinaasi durmarku kamuuqdo oo ilba footari leeg tahay ayaa
afaafkii aqalka isa soo taagtay oo ninkeedii indho kulul ku eegtay
oo aanay waligeedba ku eegin hadaladii afeefta ay kasii dhigatayna
xeerinaysa ayaa ku tidhi “haybow hablaha iyo inamadaba ilaahaybaa
bixiya maad iska dayn guurkaa Tiiyo diidan inay tidhaahdo guurso
ayay hadana sii raacisay aniga waxba iga dhimimayso wax shiddo ahna
iguma hayso inaad guursataa ee adigay kuu darantahay waa yo
horaa loo yidhi nin laba naagood leh nabadi umasoo hoyan.
Waa runtaa oo marwo anigu marnaba ma helaayo afo adiga kula mid ah
balse a nigu adiga xagaaguun baan ahay haddan guursado iyo
hadii kaleba waxaa layi d hi Nin meeli u cadahay meeli ka
madow ee isaga waxaa u caduun inuu minya ray sto.
Dahabo markay aragtay inuu madaxa karuxaayo oo uu doonaayo inuu
guursado kadib waxay kutidhi aniga xagayga fasaxbaad ka tahay ee
cidaad doonto guurso haybe haduu meel kasta maro oo uu gabadh kasta
doono kola helimaayo gabadh dahabo gadhaysa ama u dhiganta.
Haybe saw waxa uu arkay oo uu niyadiisa ku qufulay inan aad u qurux
badan oo meher horena soo martay balse aan waxba dhalin markuu arkay
ayuu u bixiyay cirka soodhac ama roobladhac oo ah bahalyaroo qurux
badan oo marka cirku da’o dhulka lagu arkoo oo maryaha
deemiska ah u eeg oo cas kadib markuu ark ay qurxdeeda
gabadhan ayuu ubixiyaay roobladhac oo uu calanka kanashiray ilayn
ragu maalinba tay arkaanbaa u roobladhac ahe. ayadoo shekaduba
udha nt ahay buu usheegay dahabo bal muxuu guurba ku falidona
dahaboo dumarba intaa dheerbuu haystaaye horaa looyidhi nin walba
tiisa mooye takalaa la sadr oon ee waxaa uu ku cayuuqay haybe
inuu guursado durbadiiba waxaa uu kadha adhiciyay inantii inay
isguursadaan markii laysla afgartay ilay cidi diidimayso waa haybe
oo haybadiisii suldanimona ugu darsantee kadib waxa uu utagay inanta
reerkoodii oo ka doonay ilayn waa ninsuldaano waxba kuma baaqanayaan
oo horaa looyidhi habar alla bariday xeredeeday ka aragtay waxaa uu
la aqal galay inantii roobladhac uu u bixiyay oo magaceda horena la
odhan jiray xalan qurux awgeed ayaa noqotay minyaradii haybe.
Markii arooskii iyo alalagtiiba dhamaadeen ayay noqotay xabaal iyo
ninkeed loo kala teg waxaa isku soo hadhay haybe iyo afadisii
quraxda badnayd ee uu ubixi y ay roobladhac hadaba tolow
roobladhaci maxay noqon oo kaga soo bixido o na haybe ama uu
kafilayaa”?.
Waxay noqotay gabadh siduu ka filaayay iyo si u dhawtoona aan ahayn
waayo isagu waxa uu qorshaysnayd inay noqoto gabadh sidii dahabo oo
kale ah oo hawlaha gurigeeda maamulata isagana raaligalisa balse
waxay noqotay ninkeed iyo gurigeedba biiya oo markii hawlihii
gurigeeda lagu wareejiyay ayay noqotay mid xilkii loo dhibay
gudankari wayday iyadoo udhalatay basarinimo, taabgaabni, iyo
canaadnimo.
Isla subaxdii u horaysay ee ay ismutaan gurigeeda mabay toosine
barkintay dh eeraysatay oo inuu iyada gurigu afka u kalahayaba
ma oga, haybe ayaa yaabay oo is yidhi malaa gabadhu waybuktaa
markaasu ku yidhi intuu magaceedii caadi ga ahaa oo ahaa xalan
ku yidhi xaajiyo xalaneey saaka miyaad buktaa? Xalan baa tidhi
“mayee waan caafimaad qabaa” haybe ayaa anfariir iyo afkala qaad
arintii ku noqotay ilayn waxa uu u bartay mahee oo intuu booday dab
ka bulsiiy ay kildhi shaahana dhardhaaray kadib markuu kariyay
ayuu kasooqaaday oo iyadana ukeenay ball inay is garato inay hawshii
gurigeeda seegtay
Haybe oo sidii dhabanada uhaysta ayuu waagidanbena baryay oo sidii
oo kale ku dhacday kadib markuu waydiiyay inay bugto ayay u sheegtay
inay caafimad qabto balse ay luloonayso kadib haybe ayaa yidhi
“xalneey saaka safradiibaa inagu dilaacdee miyaanaad afuro inoo
samaynanay waxaa baan islahaa aad ma gaalaysatid saakee”
Xalan intaan hadalba kasoobixin ayay inatay ilqoodha ka eegtay
ninkeedi ugu jawaabtay hamaansi ilay horaa looyidhi durmarku marka
laguursado sadex midbay nodaan.
La soco qaybta 8aad……………..
Qalinkii
Nuura Maxamed Cali
Nuura_happy@hotmail.com
Burco Somaliland |
|